نخستین سایت حسابداری و مهندسی مالی

با اندیشمندان حسابداری جهان آشنا شویم

مقدمه

برخی از تئوریهای  گزارشگری برون­سازمانی شامل استانداردهای دستوری برای انتخاب اطلا‌عات جهت درج در گزارشهای برون­سازمانی است. این استانداردها از جمله شامل بیطرفی، قابلیت تایید و بموقع بودن است. یکی از ویژگیهای بارز این استانداردها پرداختن به ویژگیهای ذاتی ارقام حسابداری است، یعنی ویژگیهایی که از ترجیحات شخصی استفادهکنندگان داده­های حسابداری استخراج نشده باشد. در نتیجه بین استانداردهای دستوری و ترجیحات شخصی رابطه­ای مستقیم وجود ندارد. لذا، استانداردهای دستوری که با ترجیحات شخصی فاصله دارد نمی­تواند جانشین کاملی برای این ترجیحات باشد و وضع چنین استانداردهایی، مشکلا‌ت جدی به بار می­آورد. مشخصاً، اگر فرض کنیم سیستم حسابداری برای بیشینه­سازی مطلوبیت مورد انتظار استفاده­کنندگان داده­های حسابداری طراحی می­شود، داده­های انتخاب شده برای رعایت استانداردهای وضع شده، لزوماً منجر به چنین نتیجهای نخواهد شد.این مبحث را د‌مسکی(Demski) در مقاله­ای با عنوان «امکان­ناپذیری عمومی استانداردهای دستوری حسابداری» که در سال 1973 در اکانتینگ رویو(Accounting  Review) به چاپ رسیده، ارائه کرده است وچکیده بحث وی به این شرح است: فرض کنید که تدوین­کنندگان استاندارد، با انتخاب یک روش از بین دو روش مواجهند. افزون بر این فرض کنید این دو روش از نظر سودمندی قابل مقایسه­اند، یعنی دو روش، هنگامی به یک اندازه سودمند هستند که به یک اندازه اطلا‌عات ارائه دهند. برای مثال هنگامی می­توان گفت سودمندی روش انعکاس هزینه مالی در بهای تمام شده دارایی همانند انعکاس آن در صورت سود  و زیان است که بار اطلا‌عاتی آن مساوی و شاید بیشتر باشد. اگر هر دو روش بدون هزینه باشند، روشن است که یکسان بودن سودمندی دو روش برای تدوین­کننده استانداردها، دلیل موجهی است که دست کم روش اول را همانند روش دوم مفید بداند. در هر صورت، یکسان بودن سودمندی یک شرط لا‌زم برای انتخاب روش است. بنابراین هر استانداردی که جانشین ترجیحات شخصی می­شود باید جانشین سودمندی هم بشود. مشکل اینجاست  که سودمندی یک رابطه کامل جلوه نمی­کند. بعضی از سیستمهای اطلا‌عاتی در قالب سودمندی  قیاس­پذیر نیستند. برای مثال روش اولین صادره از اولین وارده(FIFO) در مقابل روش اولین صادره از آخرین وارده(LIFO) از بعد سودمندی مقایسه­پذیر نیست. چون سودمندی نقص دارد، مواردی یافت می­شود که استانداردها نمی­توانند جانشین سودمندی و در نتیجه جانشین ترجیحات شخصی شوند، بنابراین جانشینی استانداردها برای ترجیحات­شخصی در مجموع ناممکن است. با توجه به تصویر واقعیتر محیط گزارشگری و حضور آشکار استفاده­کنندگان مختلف، مشکلا‌ت استفاده از استانداردهای دستوری پیچیده­تر هم می­شود. به عنوان مثال، بعضی افراد برای رفاه ارزش بالایی قائلند، در حالی که افراد دیگری تنها به استانداردهای زندگی راحت رضایت می­دهند؛ چون افراد ترجیحات گوناگونی دارند. سازگاری یک مجموعه استاندارد یکسان برای گزارشگری برون­سازمانی با ترجیحات متفاوت افراد ناممکن است. به علا‌وه این پرسش که برای تعیین روشهای گزارشگری چگونه ترجیحات افراد مختلف باید در نظر گرفته شود، بی­پاسخ مانده است؛ یعنی رابطه میان یک مجموعه استاندارد و رفتار گروهی، نامشخص است.

مطالب بالا‌ برگرفته از «بیانیه­ای درباره تئوری حسابداری و پذیرش تئوری» است که در سال 1973 از سوی کمیته مفاهیم و استانداردهای گزارشگری مالی برون سازمانی انجمن حسابداری امریکا(AAA) تهیه شده است که جول دمسکی نیز در کنار افرادی چون زف‌(Zeff) و استابوس((Stabus عضو آن بوده است. با مطالعه کتابها ومقاله­های منتشر شده توسط دمسکی گرایش او به سیستمهای اطلا‌عات حسابداری، و محتوای اطلا‌عاتی ارقام حسابداری و تاثیر میزان و شکل اطلا‌عات ارائه شده بر مدلهای تصمیمگیری محرز می­شود. کار اصلی در حوزه اقتصاد اطلا‌عات به جاکوب مارشاک(Jacob Marschak) نسبت داده می­شود ولی کاربرد آن برای حسابداری در کارهای فلتهام(Feltham) و دمسکی مطرح شده است. البته دمسکی در زمینه­های مختلف حسابداری مطالب ارزشمندی به رشته تحریر در آورده است، از جمله به تازگی در یک مطالعه در زمینه حسابداری مدیریت به همراه فلتهام، کوشیده است دانش حسابداری را با ساختاری جدید ارائه کند. در ادامه خلا‌صه­ای از زندگینامه و کارها وآثار دمسکی، این دانشمند مطرح در سیستمهای اطلا‌عات حسابداری ارائه می­شود.

زندگینامه

پروفسور هورنگرن(Horngren) در مراسم انتخاب دمسکی در تالا‌ر مشاهیر حسابداری در سال 2000 بیان می کند:"من دمسکی را از 1963 میشناسم، زمانی که دانشجوی ممتاز مقطع دکتری در دانشگاه شیکاگو بود. اوایل دهه 60 سالهایی پرهیجان برای دوره دکتری آن دانشگاه محسوب می­شود چرا که، در میان دانشجویان حسابداری و مالی آن دانشگاه افراد زیادی بودند که فعالیتهای چشمگیری در جهت ارتقای رویه­ها و ادبیات حکیمانه به انجام رساندند، از جمله دمسکی، بیور‌(Beaver)، بال(Ball)، براون(Brown)، واتس(Watts)، فاما(Fama)، مایک جنسن(Mike Jensen)، رُل(Roll) و اسکولز(Scholes). من شاهد بوده ام که جول دمسکی چگونه از سطح یک دانشجوی روشن و پیشرو به ‌پژوهشگری برجسته در زمینه کاربرد اقتصاد اطلا‌عات و تئوری نمایندگی در حسابداری در کل جهان تبدیل شد و رشد کرد ... دمسکی تنها پژوهشگری عا لی رتبه نیست، بلکه معلمی به معنای کامل است و وجودش برای هر دانشگاهی یک گنجینه محسوب می­شود. او دارای مجموعه­ای از مهارتهای دانشگاهی است که  قا در است سطح دوره تحصیلی در دانشگاه را بالا‌  برد. من و جول در دانشگاه استانفورد به مدت 18سال درکنار هم بوده­ایم  تا 1985 که دمسکی به ییل(Yale) منتقل شد ...."

جول استانلی دمسکی(Joel Stanley Demski) محقق برجسته که به خاطر خلا‌قیت و صلا‌بت تحقیقاتش در سیستمهای اطلا‌عات حسابداری شهرت دارد و طی سه دهه نقش رهبری تحقیقات حسابداری را برعهده داشته است، در سال 1940 در استورجیس(Sturgis) میشیگان به دنیا آمد. او دومین فرزند از پنج فرزند جورج(George) و آتالیا(Athalia) دمسکی بود. هم مادر و هم پدر در امر تحصیل او پافشاری می­کردند. در اوایل دهه 1940 خانواده او به پینکانینگ(Pinconning) میشیگان مهاجرت کردند. او سالهای اولیه زندگی خود را در آنجا گذراند وهمانجا  بود که  پدرش یک شرکت تولیدی کوچک را پایه­ریزی کرد.

علا‌یق شخصی و کارخانه تولیدی پدر دمسکی او را به تحصیل در رشته مهندسی صنایع در دانشگاه میشیگان سوق داد. اما جول پس از فارغ­التحصیلی دریافت که رشته تحصیلی­اش نمی­تواند در پیشرفت او درشغل پدری مناسب باشد. لذا پس از فارغ­التحصیلی از رشته مهندسی در 1962، در دانشگاه میشیگان باقی ماند و در رشته مدیریت ثبت نام کرد و در این دوران بود که با ویلیام پاتون(William Paton) آشنا شد و از محضر استادانی چون استفان ای زف (Stephan  A. Zeff) و ساموئل آرهپ ورث(Samouel  R. Hepworth) بهره برد، کسانی که علا‌قه به حسابداری را در او برافروختند و او را تشویق به تحصیل در مقطع دکتری حسابداری کردند.

در سال 1963  مدرک کارشناسی ارشد مدیریت  خود را با رتبه بالا‌ دریافت داشت و پس از مطالعه برنامه درسی دانشگاه میشیگان به علت تاکیدی که بر ریاضیات داشت دانشگاه شیکاگو را انتخاب کرد و بورس  تحصیلی بنیاد فورد‌(Ford) در شیکاگو را نیز دریافت کرد. در آنجا با استادانی چون سیدنی دیویدسن‌(Sidney Davidson)، نیکولاس داپوچ‌(Nicholas  Dopuch) و چارلز هورنگرن(Charles  Horngren) و تعداد زیادی از اعضای هیئت علمی و دانشجویان دکتری مانند ویلیام بیور(William Beaver) و فیلیپ براون(Philip Brown) کار کرد. چارلز هورنگرن استاد راهنمای  او در تدوین پایان نامه­اش بود و او را به سمت یک دوران دانشگاهی برجسته رهنمون شد.

زمانی که در 1967 دوره دکتری خود را به اتمام رساند اولین کرسی استادی خود را در دانشگاه کلمبیا به دست آورد و در آنجا با کارل ای نلسون(‌Carl E. Nelson) همکار شد. خود او بیان می­کند که:"هورنگرن و تجربه شیکاگو به من آموخت که چگونه فکر کنم و کارل به من آموخت چگونه استاد بشوم." در 1968 به عضویت هیئت علمی دانشگاه استنفورد درآمد و استاد سیستمهای حسابداری  و اطلا‌عاتی در سالهای 73 تا 79 در آن دانشگاه بود و سپس صاحب کرسی استادی پال هولدن(Poul  Holden) و بعد کرسی جون­ای­هورنگرن(Joan E. Horngren) در دانشگاه استنفورد شد. در 1985 به دانشگاه ییل رفت و استاد سیستمهای حسابداری و اطلا‌عاتی شد. دمسکی در 1944 به دانشگاه فلوریدا رفت و بورسیه تحقیق فردریک ای فیشر(Fredrick E. Fisher) آن دانشگاه شد(2002-2000) و هنوز هم در آن دانشگاه فعال است. نشانی پست الکترونیکی و مشخصات او را می‌توانید درپایگاه اطلا‌ع­رسانی  http://bear.cba.ufl.edu/demski ببینید.

کارهای انجام شده دمسکی در رابطه با اقتصاد اطلا‌عات و تئوری نمایندگی در حسابداری در 60 مقاله، 5 کتاب و بیش از 25 نوشته منتشر شده است. کار او و دانشجویان بیشمار دنباله رو این مسیر، یک پارادایم غالب جدید برای تئوری حسابداری به وجود آوردند. او یکی از پرآوازه­ترین نویسندگان در ادبیات حسابداری است و بسیاری از مقالاتش به­خاطر اهمیت و میزان تاثیرگذاری برنده جوایز بین­المللی شده است. یکی از اولین مقالات دمسکی با عنوان «یک سیستم حسابداری سازمان­یافته براساس مدل برنامه­ریزی خطی» در1967 به خاطر مشارکت برجسته در ادبیات حسابداری  جایزه انجمن حسابداران رسمی امریکا(AICPA) را دریافت کرد و سه سال بعد، مقاله دیگرش با عنوان «کاربرد مدلها در ارزیابی اطلا‌عات» که به همراه هم­دانشگاهی قدیمش جرالد فلتهام (Gerald Feltham) نگاشته بود، مجدداً برنده همان جایزه  شد. یکی دیگر از مقالات اولیه دمسکی، «تعامل اِعمال تصمیم: اثرات مدلهای متفاوت اندازه­گیری عملکرد» که در شماره 45 مجله اکانتینگ ری­ویو(Accounting Review) در 1979 به چاپ رسید برنده جایزه انجمن حسابداران رسمی آمریکا شد. همچنین در 1986 جایزه مربی برجسته این انجمن را دریافت کرد. خواندن مقالات او در طول بیش از سه دهه برای دانشجویان دکتری الزامی بوده است و سمینارهای او که در بسیاری از دانشگاهها برگزار شده است در آماده­سازی دانشجویان برای تحقیق و ارتقای درک و ظرفیت آنها اثرگذار بوده است. یکی از جدیدترین کتابهایش «کاربرد مدیریتی اطلا‌عات حسابداری» که در سال 2001 تجدید چاپ شده است به این امر مهم پرداخته و تفکر روشن او در ارتباط با مسائل اساسی حسابداری مورد علا‌قه دانشجویان در تمامی سطوح را به نمایش می‌گذارد. این کتاب برنده جایزه مشارکت برجسته در ادبیات حسابداری مدیریت در 1966 شده است. دمسکی، سالیان درازی نقش فعالی در انجمن حسابداری امریکا ایفا کرده است و در بسیاری از کمیته­های آن و هیئتهای اجرائیش فعالیت کرده و در سال 2001 نیز به ریاست آن انتخاب شده است. دمسکی همچنین عضو هیئت تحریریه اکانتینگریسرچ‌ Accounting Research)) و بسیاری از مجلا‌ت دیگر است.

او به عنوان یک محقق واقعی شناخته شده است. به خاطر تفکر جستجوگرانه و پیگیری بدون مصالحه او در راه کمال و تعالی به عنوان یک پیشکسوت و تمثیلی برجسته از فداکاری و ارائه خود به همکاران و دانشجویان مشهور می­باشد.

جوایز بسیار زیادی در دوران کاریش به او اهدا شده است، از جمله دکترای افتخاری از دانشگاه ادنسه‌(Odense) دانمارک، جایزه مربی برجسته  انجمن حسابداری امریکا در 1986، جوایز متعددی از انجمن حسابداران رسمی آمریکا و انجمن حسابداری امریکا به خاطر مشارکت ماندگار در ادبیات حسابداری (1967 و1970) و بورس  تحقیقاتی بنیاد دانشگاه فلوریدا.

در 1964، دمسکی با میلی سابیرای(Millie Sobieray) ازدواج کرد و صاحب 3 فرزند شد. دمسکی چهل وششمین عضو تالا‌ر مشاهیر حسابداری است.